Onno van Buuren is duoraadslid van Red Amsterdam in de gemeenteraad, werkt als webredacteur bij de FNV Vakcentrale en studeerde volkshuisvesting aan de TU Delft. Een interview.

Hij begon in 1989 een loopbaan in de journalistiek, o.a. voor het NOS Journaal, de Wereldomroep en De Pers. Sinds 1996 is hij vooral actief als webredacteur, zoals voor @Home, WereldExpat.nl en Loopbaan.nl. Hij werd al vroeg politiek actief. Op zijn 17e werd hij lid van de PSP (voorloper van GroenLinks), in 2002 van D66 en in 2010 van stadspartij Red Amsterdam.

Onno van Buuren: ’Dit huurbeleid is een regelrechte aantasting van de persoonlijke vrijheid’

Onno, hoe redt Red Amsterdam de sociale huursector?

De problemen worden op de eerste plaats in Den Haag veroorzaakt, vnl. door de lage inkomensgrens voor de middeninkomens, en vooral de verhuurdersheffing. Zo worden corporaties gedwongen de huren sterk te verhogen, wat in feite een extra belasting is. En ze worden min of meer gedwongen huizen te verkopen. Op lokaal niveau kan je hier niet zoveel aan doen, maar ik probeer wel mensen wakker te schudden.

Meteen toen ik eind 2012 het regeerakkoord las heb ik een krachtig betoog in Het Parool geschreven: Aanpak scheefwonen is scheef. Diezelfde avond werden er vragen gesteld door AT5 aan wethouder Freek Ossel: ‘Wat gaat u hier aan doen?’ Daarna heb ik nog 3 stukken in Het Parool gekregen en blijf ik drammen in de raadscommissie Wonen. Zo kun je als kleine, lokale partij toch invloed uitoefenen, maar het lijkt soms vechten tegen de bierkaai….

Waarom ga je dan toch door?

Uit woede, het gaat mij aan het hart, het raakt de fundamenten van het leven. Je leeft niet om te werken, je werkt om te leven! Er moet genoeg geld en tijd overblijven om bijvoorbeeld parttime te kunnen werken of om van één inkomen rond te kunnen komen. Nu zijn er voor veel huurwoningen twee yuppeninkomens nodig, en dan kan je het nog maar net betalen. Dit huurbeleid is daarom een regelrechte aantasting van de persoonlijke vrijheid. Liberalen zoals bij de VVD en D66 hebben hun mond vol over individuele vrijheid, maar zij verkwanselen die juist. Mensen worden tot huurslaaf gemaakt en daarmee tot loonslaaf. Het gaat dus om veel meer dan de huur. Het besef zou bij mensen moeten doordringen dat het om vrijheid en kwaliteit van leven gaat.

Ook om andere redenen is het huurbeleid kortzichtig: ik ben ervan overtuigd dat de werkloosheid structureel toeneemt. Als je je verdiept in de toekomst, dan zie je dat door steeds intelligentere automatisering steeds minder banen nodig zijn. Komende jaren worden ook de kantoorwerkzaamheden geautomatiseerd. Al over 15 jaar, zo is door computerexperts voorspeld, streven computers mensen qua intelligentie voorbij.

De consequentie zal gigantisch zijn: bijna niemand zal meer werk hebben, want welke werkgever wil dan nog (dure) mensen inhuren? Er blijft geen andere mogelijkheid over dan voor iedereen een basisinkomen te verstrekken. Als je dat niet doet verarmt iedereen, niemand betaalt nog belasting, regeringen gaan failliet en de koopkracht daalt enorm. Huren kunnen dan al helemaal niet meer betaald worden. Dus bedrijven zullen meer belasting moeten betalen om dat basisinkomen te kunnen verstrekken. Ook in hun eigen belang, want als niemand de producten en diensten nog kan betalen gaan ze massaal failliet.

Onno van Buuren

Waarom ziet niemand dit, denk je?

Mensen nemen het niet serieus omdat ze het te onvoorstelbaar vinden. Mensen denken al gauw: ‘Daar heb je Onno weer met zijn robots.’ Maar het begint wel een beetje door te sijpelen. Er was laatst een item over in Buitenhof en NRC Next had er een groot artikel over. Mijn oplossing is om de loonbelasting steeds lager te maken. Dan kan het geld dat bedrijven uitsparen naar de overheid om de uitkeringen (het basisinkomen) te kunnen garanderen.

Moet er dan niet een prikkel overblijven om te werken?

Dit vind ik calvinistisch gelul (arbeidsethos). Waarom zou die prikkel er moeten zijn, dit dient geen enkel doel. Dit komt voort uit het calvinistische idee ‘wie niet werkt zal niet eten’. Vroeger had dit nog een logica, maar als straks alle producten en diensten vrijwel volledig geautomatiseerd zijn, waarom zou je het dan nog over ‘prikkel om te werken’ hebben? Dit is een soort schuldgevoel aanpraten en een hele ouderwetse manier van denken! Ik heb hier een artikel over geschreven op Joop.nl

In het verkiezingsdebat van NUL20 over wonen noemde je de verhuurdersheffing een ‘criminele’ maatregel. Waarom gebruik je het woord crimineel?

Om m’n betoog kracht bij te zetten: die heffing moet echt van tafel! Het is een discriminerende maatregel, die alleen huurders treft en niet de kopers. Juist de mensen die het minder hebben worden zwaar gepakt! Er gaat per jaar al 14 miljard subsidie naar de hypotheekrenteaftrek en slechts 4 miljard naar huurtoeslag. Bovendien gaat de verhuurdersheffing volledig naar de schatkist, dus niet naar de volkshuisvesting. Zo betaal je dus extra huur om bijvoorbeeld JSF’s te kopen of banken te redden. De Partij van de Arbeid, die zou moeten opkomen voor haar achterban, verloochent haar eigen kiezers door hiermee in te stemmen.
Helaas hebben woningcorporaties en huurdersverenigingen te weinig tegengas gegeven. Corporaties werden zwaar onder druk gezet. En zouden PvdA-leden er misschien eerder mee instemmen omdat de PvdA het zegt? Bovendien, als je subsidie krijgt, dan kun je diegenen naar de mond praten waarvan je geld krijgt. Ook D66’ers doen zichzelf tekort. Als zij hun werk kwijtraken (ook veel zzp’ers hebben het moeilijk) kunnen ze hun hoge huren niet meer betalen (in de vrije sector heb je geen recht op huurtoeslag) en zijn ze vogelvrij. Als het spaargeld op is dreigt huisuitzetting.

Hoe zie je de samenwerking met partijen en/of personen die wel voor de belangen van huurders opkomen?

Red Amsterdam staat daar uiteraard voor open. Of het nou de SP is, een prima partij op dit terrein, GroenLinks, of de PvdA en D66 als zij tot inkeer komen.

Hoe sta je tegenover ‘zelfbeheer’ van huurders?

Hoe meer invloed huurders hebben, hoe beter!